Stadsgids Henk vertelt: De overval op de GAB

Iedere week vertel ik jullie een fijn verhaal óf een anekdote om deze virtuele Elfstedentocht nog leuker te maken. Een stukje geschiedenis, leuke feitjes en veel meer dingen die je nog niet wist én altijd had willen weten. Hoe leuk is dat!?

Oog in oog met de oorlog

Naast rondleider in de stad, geef ik ook rondleidingen in het Fries Museum. Al heb ik daar sinds maart helaas niet meer kunnen werken. In het museum gaf ik vooral rondleidingen aan scholen en die hebben eigenlijk al hun buitenschoolse activiteiten geannuleerd. Ik was dus sinds half maart ook niet meer in het museum geweest. Maar afgelopen dinsdag mocht ik gelukkig weer even langskomen. Met alle museumdocenten kregen we een rondleiding door de nieuwe tentoonstelling 'Oog in Oog met de oorlog' zodat we voorbereid zijn als we geboekt worden voor een rondleiding. Want rondleidingen aan mensen uit hetzelfde gezin mogen weer in het museum. Veel van de verhalen ken ik natuurlijk al omdat ik ook in de stad rondleidingen geef en wij ook een Tweede Wereldoorlog tour hebben opgezet. 

De overval op de GAB

Een van mijn favoriete verhalen uit die Tweede Wereldoorlog tour kwam ook terug in de tentoonstelling. In 1943 moesten er steeds meer mensen voor de Duitse bezetter werken. Het verzet leek het daarom een goed idee om het Gemeentelijk Arbeidsbureau (GAB) te overvallen. Ze hadden hier namelijk kaartenbakken met namen van mannen die opgeroepen konden worden. Er was alleen één probleem. De Sicherheitdienst (SD) had altijd zicht op dit bureau. Dus een overval was onmogelijk. Totdat Circus Giezen zijn circustent opbouwde op het Wilhelminaplein en daarmee het zicht van de SD versperde op de GAB. Het verzet zag zijn kans. De knokploeg (KP) onder leiding van Krein van der Helm belde naar het GAB dat alle Duitse militairen ‘sofort’ naar de SD moesten gaan. Niet veel later kwam de KP met een gestolen auto voorrijden en nam een kaartenbak en een medewerker mee. De kaartenbak verdween vervolgens ergens bij Dokkum. De medewerker is met een ambulance verder weggevoerd en ondergedoken.

Bijzondere verhalen

Het verhaal van de overval op de GAB is zeker één van de mooiste verhalen om te vertellen tijdens de Tweede Wereldoorlog tour. Helaas zijn alle Tweede Wereldoorlog tours in april en mei dit jaar niet doorgegaan i.v.m. corona. Maar misschien moet ik dit verhaal maar eens tijdens een gewone tour gaan vertellen of kan ik weer eens een virtuele Tweede Wereldoorlog tour doen...